راهنمای ویژگی های مانیتور که باید هنگام خرید بدانید
اگر قصد خرید یک مانیتور جدید برای کارهای خود را دارید، شاید زمان خرید با اصطلاحات و واژه هایی مواجه شوید که برای شما تازگی داشته باشد. از آنجا که ممکن است این مشخصات برایتان تخصصی به نظر برسد در این مطلب، به شما کمک میکنیم تا با زبانی ساده با معنای مشخصات مانیتور آشنا شوید تا بتوانید بهترین انتخاب را در خرید مانیتور متناسب با کاربری خود داشته باشید.
هنگام خرید ممکن است با چه اصطلاحاتی مواجه شویم؟
پر کاربردترین اصطلاحاتی که ممکن است با آن مواجه شوید عبارت است از:
- رزولوشن (Resolution)
- نرخ تازهسازی تصویر (Refresh Rate)
- زمان پاسخ (Response Time)
- نسبت کنتراست (Contrast Ratio)
- انواع پنلهای IPS، TN و VA
- گامای رنگ (Color Gamut)
- زوایای مشاهده (Viewing Angles)
- نسبت ابعاد تصویر (Aspect Ratio)
- PPI یا Pixels per inch
- HDR یا High Dynamic Range
- Adaptive Sync
- زاویه دید مانیتور (Viewing Angles)
۱. معنی رزولوشن (Resolution)
رزولوشن به تعداد پیکسلهایی گفته میشود که در یک صفحهی نمایشگر به تصویر کشیده میشوند. به طور معمول برای راحتی در بیان تعداد پیکسلها، این پارامتر به صورت پهنا در ارتفاع (برای مثال ۱۹۲۰×۱۰۸۰) بیان میشود. طبیعی است که هر اندازه رزولوشن بالاتر باشد، تصاویر بهتر و جذابتری هم تولید میشود؛ چراکه تعداد پیکسلهای بیشتری در یک منطقه از تصویر به صورت متراکمتر قرار میگیرند. اگر هیچ ایدهای ندارید مانیتور یا تلویزیون شما از چه رزولوشنی بهره میبرد، میتوانید اسم مدل خود را در اینترنت سرچ کرده تا از مشخصات فنی مربوطه مطلع شوید.
در هنگام خرید یک مانیتور، حتما به این موضوع دقت کنید که رزولوشن دستگاه چه مقدار است؛ چراکه برای مثال رزولوشن ۱۰۸۰ پیکسل برای تمامی فعالیتهای روزمره و حتی تجربهی بازیهای ویدیویی با کیفیت عادی کاملا مطلوب است. در صورتیکه رزولوشن ۳۸۴۰×۲۱۶۰ یا ۴K برای کاربرهای حرفهای و محتواسازهای کاربلد به شدت ایدهآل به حساب میآید.
۲. معنی نرخ تازهسازی تصویر (Refresh Rate)
نرخ تازهسازی تصویر همانطور که از اسمش هم مشخص است به تعداد دفعاتی به ازای هر ثانیه گفته میشود که یک مانیتور، تصویرش را بر مبنای اطلاعات مربوط به ویدیو بهروز رسانی میکند. این المان بر اساس هرتز (Hz) محاسبه میشود. به طور حتم، هر اندازه میزان نرخ تازهسازی تصویر بالاتر باشد، پروسهی بهروز رسانی تصویر روانتر اجرا شده و به اصطلاح پارگی تصویر هم کاهش مییابد. این پارامترِ دوم بیشتر برای فرایند ویرایش ویدیوها و اجرای حرفهای بازیهای ویدیویی اهمیت ویژهای پیدا میکند.
مانیتورهای استاندارد معمولا از نرخ تازهسازی تصویر ۶۰ هرتز بهره میبرند، در حالیکه مانیتورهای گیمینگ میتوانند تا ۲۴۰ هرتز و حتی بیشتر بالا بروند. کارت گرافیک کامپیوتر شما هم میتواند نقش چشمگیری در دریافت نرخ تازهسازی تصویر بالاتری را ایفا کننند. بنابراین، قبل از خرید مانیتور جدید به فکر ارتقای کارت گرافیک خود هم باشید. البته اگر کارت گرافیک قدیمی شده است.
۳. معنی زمان پاسخ (Response Time)
زمان پاسخ در مانیتورها به این معناست که یک پیکسل در چه مدت زمانی میتواند از یک رنگ به رنگ دیگر تغییر پیدا کند. این پارامتر بر مبنای میلی ثانیه (ms) محاسبه میشود. زمان پاسخ کمتر موجب کاهش پدیدهی موشن بلر (Motion Blur) میشود. موشن بلر به معنای تار شدگی عکس یا فیلم هنگام حرکت یا یک اکشن است. این پدیده در اجرای بازیهای ویدیویی که روند بسیار تند و سریعی دارند یا پخش ویدیوها باید تا حد امکان کم باشد.
برای استفادهی عمومی نظیر وبگردی یا انجام کارهای اداری، زمان پاسخگویی مناسب باید حداقل 5 میلیثانیه باشد. البته، برای گیمرها و سایر کاربرانی که نیاز به شفافیت تصویر بسیار بالایی دارند، زمان پاسخ بهتر است 1 میلی ثانیه یا حتی کمتر باشد.
۴. معنی نسبت کنتراست (Contrast Ratio)
نسبت کنتراست به تفاوت بین تیرهترین و روشنترین رنگهایی یک مانیتور که میتوانند پخش شوند گفته میشود. بدیهی است که هر اندازه نسبت کنتراست بیشتر باشد، تصاویر زندهتر و پویاتری بر اساس عمق و جزئیات بصری ایجاد میشود.
برای استفادهی عمومی نظیر وبگردی یا انجام کارهای اداری، یک زمان پاسخ مناسب باید حداقل ۵ میلی ثانیه باشد. البته، برای گیمرها و سایر کاربرهایی که نیاز به شفافیت تصویر بسیار بالایی دارند، زمان پاسخ بهتر است ۱ میلی ثانیه یا حتی کمتر باشد.
۴. معنی نسبت کنتراست (Contrast Ratio)
نسبت کنتراست به تفاوت بین تیرهترین و روشنترین رنگهایی یک مانیتور که میتوانند پخش شوند گفته میشود. بدیهی است که هر اندازه نسبت کنتراست بیشتر باشد، تصاویر زندهتر و پویاتری بر اساس عمق و جزئیات بصری ایجاد میشود.
با اینکه بسیاری از سازندگان مانیتور، نسبت کنتراست بالای محصولات خود را به رخ رقبا میکشند، باید نسبت به این موضوع دقت کرد که آیا این نسبت کنتراست از نوع Native است یا از نوع Static. یک نسبت کنتراست نیتیو ۱۰۰۰:۱ برای اکثر مانیتورها استاندارد است، در حالیکه صفحههای نمایش بالا رده به خصوص محصولاتی با پنلهای VA ممکن است نسبت کنتراستی حداقل ۳۰۰۰:۱ یا بیشتر داشته باشند.
۵. معنی انواع پنلهای IPS، TN و VA
در حال حاضر سه مدل پنل اصلی در مانیتورها مورد استفاده قرار میگیرد: IPS (In-Plane Switching)، TN (Tisted Nematic) و نوع VA (Vertical Alignment). هر یک از این پنلها دارای نقاط قوت و ضعف خاص خودشان در پارامترهای مختلف تولید رنگ، زوایای تماشا و زمان پاسخ دارند.
- پنل IPS: بهترین دقت رنگ و همچنین بهترین زوایا برای مشاهدهی عریض از مانیتور را ارائه میدهد. این نوع پنل به شدت برای انجام کارهای طراحی گرافیکی یا ویرایش تصاویر ایدهآل است.
- پنل TN: سریعترین زمان پاسخ را داشته و در میان گیمرها محبوبیت به شدت زیادی دارد. البته، نقاط ضعف این پنل شامل دقت رنگ ضعیف و زوایای تماشای محدود است.
- پنل VA: این پنل در حقیقت تعادل و بالانسی بین پنل IPS و TN به حساب میآید که از تولید رنگ و زوایای عریضتری نسبت به پنلهای TN بهره میبرد اما از طرفی دیگر، زمان پاسخ کندتری در مقایسه با پنلهای IPS دارد. بنابراین، قبل از خرید مانیتور بهتر است نسبت به پنلِ دستگاه هم دقت لازم را داشته باشید.
۶. معنی گامای رنگ (Color Gamut)
گامای رنگ در واقع دامنهای از رنگهایی است که یک مانتیور میتواند آنها را نشان دهند. گامای رنگ عریضتر موجب دقت بیشتر و به تبع رنگهای زندهتر میشود. رایجترین استانداردهای گامای رنگ شامل sRGB، Adobe RGB و DCI-P3 است.
فضای رنگ استاندارد برای صفحه نمایش اکثر کاربران sRGB است که برای استفادهی عمومی کاملا مناسب خواهد بود. Adobe RGB و DCI-P3 برای اهداف حرفهای نظیر عکسبرداری، ویرایش ویدیو و طراحی گرافیک مورد استفاده قرار میگیرند. اگر دقت رنگ در اولویت است، به دنبال مانیتورهایی باشید که درصد بالایی از فضای رنگ مرتبط را پوشش میدهند.
۷. معنی زاویه دید مانیتور (Viewing Angles)
زاویه دید به حداکثر زاویهای گفته میشود که یک مانیتور میتواند بدون از دست دادن رنگ یا کنتراست به نمایش بگذارد. زاویه دید وسیعتر باعث میشود تا کیفیت تصویر از زوایای مختلف کاهش پیدا نکند. این ویژگی بهخصوص زمانی اهمیت دارد که چند نفر بهطور همزمان به مانیتور نگاه میکنند. اگر زاویه دید محدود باشد، مشاهده همزمان توسط چند نفر دشوار میشود.
پنلهای IPS بهترین زاویه دید را ارائه میدهند، بعد از آنها، پنلهای VA و در نهایت پنلهای TN قرار دارند. برای خرید یک مانیتور با زاویه دید مناسب، زاویه دید افقی حداقل 170 درجه و عمودی حداقل 160 درجه توصیه میشود تا تجربه بهتری داشته باشید.\
به طور کلی در حال حاضر پنلهای IPS عریضترین زوایای تماشا را در اختیار مخاطب قرار میدهند. پس از این پنل، پنلهای VA و در نهایت پنلهای TN از لحاظ این پارامتر قدرتمند هستند. به طور کلی برای خرید یک مانیتور با زوایای تماشای مطلوب، باید حداقل ۱۷۰ درجهی افقی و ۱۶۰ درجهی عمودی توسط مانیتور تعریف شده باشد تا یک تجربهی قابل قبول برای بیننده رقم زده شود.
۸. معنی نسبت ابعاد تصویر (Aspect Ratio)
نسبت ابعاد تصویر همانطور که از نامش هم پیداست به نسبت بین عرض و طول یک صفحه نمایش گفته میشود. به طور کلی، رایج ترین نسبتهای ابعاد تصویر شامل ۱۶:۹ و ۴:۳ است که به ترتیب برای صفحات عریض و صفحات استاندارد از این نسبتها استفاده میشود.
نسبت ابعاد تصویر ۱۶:۹ رسما محبوبترین نسبت برای مانیتورهای مدرن است؛ چراکه میدان دید بسیار عریضی را فراهم کرده و به شدت برای تجربهی بازیهای ویدیویی، تماشای فیلمها و انجام چند کار به طور همزمان مناسب تلقی میشود. مانیتورهای فوقِ عریض با نسبت ۲۱:۹ و حتی بیشتر قطع به یقین تجربهی جذابتر و هیجانانگیزتری را برای کاربرها به دنبال دارند. این نوع مانیتورها با چنین نسبت ابعادی جزء گران قیمتترین مانیتورها به شمار میروند. بنابراین، در هنگام خرید یک مانیتور، باید پس از تعیین میزان بودجه، فضای کاری خود را هم بررسی کرده و در نهایت بر اساس فعالیتهایی که با سیستم کامپیوتری خود انجام میدهید، نسبت ابعاد تصویر مطلوبتان را تعیین کنید.
۹.معنی PPI یا Pixels per inch
PPI به تراکم پیکسلها در یک صفحه نمایش اشاره دارد. در واقع PPI پارامتری است که دقت و شفافیت تصویر را تعیین میکند. هر چه مقدار PPI بیشتر باشد از نظر بصری، تصاویری پر جزئیات و زندهتر خواهید داشت. زیرا تعداد پیکسلهای بیشتری در یک صفحه قرار میگیرند. در این راهنمای مشخصات مانیتور، برای اینکه PPI را محاسبه کنید باید رزولوشن صفحه را بر قطر آن تقسیم نمایید. برای اکثر کاربران PPI بین 90 تا 120 کافی است.
۱۰. معنی HDR یا High Dynamic Range
HDR قابلیت به نسبت جدیدی است که کنتراست، شفافیت و دامنهی رنگ مانیتور را بهبود میبخشد. به تبع، تصاویر پر جزئیات و واقعیتری تولید میشود. مانیتورها با قابلیت HDR میتوانند دامنهی گستردهتری از رنگها را به انضمام رنگهای سیاهِ عمیقتر و رنگهای سفیدِ روشنتر به نمایش در بیاورند. به طور کلی، وجود قابلیت HDR موجب میشود
تا تجربهی بصری بهتری برای کاربر فراهم شود.در حال حاضر استانداردهای HDR شامل HDR10، HDR10+ و دالبی ویژن سطوح مختلفی از عملکرد را به دنبال دارند. وقتی یک مانیتور HDR را انتخاب میکنید، حتما به این موضوع دقت کنید آیا این مانیتور با دستگاههایی مثل کنسولهای خانگی بازی به طور کامل سازگار است یا خیر. همچنین اگر برای کامپیوتر خود قرار است یک مانیتور HDR انتخاب کنید، به این نکته دقت کنید آیا سختافزار کامپیوتری از خروجی HDR پشتیبانی میکند یا خیر.
۱۱. معنی Adaptive Sync
فناوری Adaptive Sync نظیر NVIDIA G-Sync یا AMD FreeSync در واقع نرخ تازهسازی تصویر مانیتور را با خروجی کارت گرافیک کامپیوتر همگامسازی کرده تا به اصطلاح پارگی تصویر کاهش یابد.
پارگی تصویر (Screen Tearing) زمانی معمولا رخ میدهد که کارت گرافیک، تعداد فریمهای بیشتری را نسبت به حداکثر فریمهای ایجاد شده توسط مانیتور تولید میکند
در این وضعیت، کاربر از لحاظ بصری با مشکلاتی مواجه میشود. فناوری Adaptive Sync این معضل را از طریق همگامسازی نرخ تازهسازی تصویر با خروجی کارت گرافیک حل کرده است. هر دو فناوری NVIDIA G-Sync و AMD FreeSync با پردازندههای گرافیکی از هر دو شرکت به خوبی کار کرده اما بعضی از تنظیمات شاید به شیوههای متفاوتی کار کرده و سایر تنظیمات قفل شوند.
پارگی تصویر (Screen Tearing) زمانی معمولا رخ میدهد که کارت گرافیک، تعداد فریمهای بیشتری را نسبت به حداکثر فریمهای ایجاد شده توسط مانیتور تولید میکند.
وقتی یک مانیتور با قابلیت Adaptive-sync را برای اهداف خود خریداری میکنید، مطمئن شوید که با کارت گرافیکتان سازگار است. این موضوع را هم حتما باید مد نظر قرار داد که قیمت چنین مانیتورهای معمولا بیشتر از مدلهای معمولی است. همچنین یک تفاوت قیمت قابل توجهی هم بین مانتیورهای G-Sync و FreeSync وجود دارد.
انتخاب مانیتور مناسب نیازمند دقت و توجه به جزئیات مختلفی است. با توجه به نیازها و کاربردهای خود، میتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید. از رزولوشن و نوع پنل گرفته تا ویژگیهای اضافی مانند نرخ تازهسازی و پشتیبانی از HDR، همه این فاکتورها میتوانند تجربه کاربری شما را تحت تاثیر قرار دهند. در این راهنمای مشخصات مانیتور، تلاش کردیم تا تمامی این موارد را بررسی نماییم. مرکز فناوری پارس، ارائهدهنده انواع مانیتور با گارانتی معتبر است. برای خرید مانیتور گیمینگ یا معمولی میتوانید با پشتیبانان ما به صورت آنلاین و تلفنی در ارتباط باشید.